Archiwum

Monthly Archive

Pamięć ludzka jest zawodna, doświadczenie muzyczne – jednostkowe i ulotne. Jak je zatrzymać? Nie da się zwerbalizować wywołanych muzyką wzruszeń, ale kilka zdań zanotowanych po koncercie pozwala przynajmniej zdokumentować ich zaistnienie. Czasem te notatki wywołują oddźwięk, odezwie się ktoś, kto podobnie zareagował na słuchaną muzykę. Rodzi się wtedy poczucie wspólnoty. Czasem rozlegnie się głos przeciwny i wtedy trzeba przeanalizować swoje wrażenia.  
Nie bez znaczenia jest także prosty zapis kronikarski – co, gdzie, kiedy... Może kiedyś przyda się do uzupełnienia kreślonego przez kogoś obrazu naszego życia muzycznego?

JUBILEUSZE

Dwa wieczory jubileuszowe… Pierwszy, 28 czerwca, w Operze Krakowskiej. W ramach 24. Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej wznowienie „Trubadura” Verdiego w reżyserii Laco Adamika oraz scenografii i kostiumach Barbary Kędzierskiej. Nie chce się wierzyć, ale ta para artystów działa już pół wieku, a z Operą Krakowską związana jest od czterdziestu dwóch lat. Ich pierwszą pracą w naszym muzyczny teatrze był kształt sceniczny „Dydony i Eneasza” Purcella, pamiętnego spektaklu za dyrekcji Ewy Michnik. A potem oglądaliśmy w ich inscenizacji m.in. Łucję z Lammermoor” i „Makbeta”, „Diabły z Loudun” i wspomnianego „Trubadura” (2013), „Wesele Figara” i „Barona cygańskiego”, „Carmen” i „Straszny dwór”. I były to zawsze spektakle ciekawe, pełne życia, wizualnie piękne, więc chciałoby się powiedzieć: jubilatom życzymy zdrowia i prosimy o kolejne dzieła!!! Wznowiony „Trubadur” miał też nieco inną niż przed laty obsadę. Leonorę, tak jak poprzednio, śpiewała z olbrzymim uczuciem Katarzyna Oleś-Blacha, jej powiernicę Ines – Monika Korybalska, ale po raz pierwszy w tytułowej partii słuchałam Dominika Sutowicza, w roli Hrabiego di Luny – Mikołaja Zalasińskiego, a w partii Azuceny Jadwigę Postrożną. To był piękny spektakl, także za sprawą Tomasza Tokarczyka prowadzącego orkiestrę z wielkim wyczuciem dramatu i świetnie towarzyszącego śpiewakom. Ale, mimo iż wszyscy wykonawcy stanęli na wysokości zadania, dwoje mnie po prostu urzekło. To Jadwiga Postrożna obdarzona pięknym głosem i świetna aktorsko oraz Mikołaj Zalasiński. Artysta regularnie od lat pojawia się na krakowskiej scenie. Debiutował w 1996 roku jako Papageno, co ciekawe, używając pierwszego swego imienia – Bogusław. Potem był Bogusław Mikołaj i od lat sam Mikołaj. Zawsze słuchałam go z przyjemnością, choć czasem nadużywał siły głosu. Teraz dojrzały już artysta włada głosem doskonale, a postaci hrabiego di Luny, często będącego jedynie czarnym charakterem, nadał tyle człowieczeństwa, że po raz pierwszy było mi go żal. Drugi jubileuszowy wieczór odbył się 1 lipca w auli Szkoły Muzycznej II st. im. W. Żeleńskiego w Krakowie. Tam Towarzystwo Muzyczne im. Haliny Czerny-Stefańskiej i Ludwika Stefańskiego czciło przypadającą w tym roku 100. rocznicę urodzin wielkiej pianistki i mijającą 28 sierpnia bieżącego roku 40. rocznicę śmierci jej męża. Jak się potem okazało, w tym roku przypada także 80. rocznica ich ślubu. Afisz zapowiadał recital fortepianowy Jakuba Kuszlika z utworami Brahmsa i Chopina. Ale nim młody artysta zasiadł do fortepianu słuchaliśmy wspomnień o Halinie Czerny-Stefańskiej i atmosferze jedynego w swoim rodzaju domu artystów snutych przez Elżbietę Stefańską i redaktora Piotra Oczkowskiego. Ale najważniejszym punktem wieczoru okazały się nieznane nagrania Haliny Czerny-Stefańskiej, mazurki i nokturn Chopina nagrane u schyłku ubiegłego wieku w Japonii oraz I Koncert Es-dur Liszta nagrany w Niemczech w latach sześćdziesiątych zeszłego stulecia. Raz jeszcze podziwialiśmy niepowtarzalny gatunek dźwięku, jakim urzekała artystka, jej wspaniałe operowanie czasem muzycznym, namysł i dbanie o jakość muzyki. Czy dzisiejsi młodzi pianiści, świetni technicznie i muzycznie, osiągną ten rodzaj wrażliwości jaki cechował Panią Halinę” Oby!!!
ODYSEUSZ NIEZNANY

Często się zdarza, że z obszernego dorobku wielu kompozytorów znamy jeden lub dwa utwory, a reszta pozostaje okryta mrokiem niepamięci. Do takich twórców należy Max Bruch, jeden z czołowych niegdyś przedstawicieli późnego niemieckiego romantyzmu. Krakowscy melomani poznali dotąd trzy jego utwory: popularny Koncert skrzypcowy, Kol Nidrei na wiolonczelę i orkiestrę i Koncert na skrzypce i altówkę. Na zakończenie 77. sezonu artystycznego Filharmonii Krakowskiej poznaliśmy inną twarz Brucha – kompozytora. Łukasz Borowicz zaprezentował bowiem krakowskiej publiczności potężne oratorium „Odyseusz”, niegdyś bardzo popularne, potem zapomniane i po przeszło stu latach przywrócone salom koncertowym. W minionym tygodniu odbyło się jego polskie prawykonanie. Byłam na sobotnim koncercie. Z zaciekawieniem, a i z przyjemnością słuchałam potężnej porcji muzyki napisanej na chór, solistów i orkiestrę z wielkim znawstwem, dużą inwencją melodyczną i dramatycznym nerwem, nieskomplikowanym ale przecież interesującym językiem muzycznym. Bruch operuje dźwiękiem jak malarz pędzlem, jego muzyka ewokuje obrazy, a ponieważ oratorium składa się z różnych scen wyjętych z homeryckiego eposu, więc słuchając niemal wyobrażałam sobie sceniczną interpretację tego dzieła. Nie byłoby tego zainteresowania dziełem Brucha gdyby nie wykonawcy. Łukasz Borowicz stworzył dobrą dramaturgię dzieła. Bardzo dobrze śpiewał chór (przygotowanie Piotr Piwko) odgrywający w oratorium bardzo ważną rolę. Ciekawe postaci głównych bohaterów stworzyli soliści: w partii tytułowej pełen dramatyzmu i powagi Mariusz Godlewski, w partii Penelopy – Anna Bernacka wzruszająca w „Lamencie”, jako wdzięczna Nauzykaa – Natalia Rubiś. W pomniejszych partiach usłyszeliśmy Katarzynę Guran, Mirandę Gołębiowską-Exner, Józefa Dwojaka i Patryka Wyborskiego, na co dzień artystów chóru Filharmonii Krakowskiej. Piękne głosy mamy w tym chórze. Prezentacja oratorium poprzedzona została miłą uroczystością. Tydzień wcześniej swe siedemdziesięciolecie obchodził Chór Chłopięcy Filharmonii Krakowskiej założony niegdyś przez Józefa Suwarę, prowadzony potem przez lata przez Bronisławę Wietrzny, a teraz pracujący z powodzeniem pod kierunkiem Lidii Matynian. Trudno sobie wyobrazić naszą Filharmonię bez śpiewających chłopców, bo to dzięki nim możemy słuchać wielu utworów od Bacha po Pendereckiego. A rola takiego zespołu w umuzykalnianiu społeczeństwa? Iluż to krakowian w ciągu tych siedemdziesięciu lat poczuło urok żywego kontaktu z muzyką? A ilu dzięki chórowi zwiedziło Europę śpiewając np. Pasję, Jutrznię czy Credo Krzysztofa Pendereckiego? O tym wszystkim można przeczytać w specjalnym wydawnictwie pióra Marii Wilczek-Krupy zatytułowanym „Dzieci można nauczyć wszystkiego”. Warto sięgnąć po tę książkę. A wczoraj Chór Chłopięcy Filharmonii Krakowskiej został uhonorowany przez władze samorządowe Małopolski złotym medalem „Polonia Minor”. Gratulujemy!!!
WIECZÓR SZLACHETNEJ MUZYKI

Gorczycki i Haydn byli bohaterami wczorajszego koncertu Filharmonii Krakowskiej. Alexander Humala, szef artystyczny instytucji, z chęcią sięga po utwory wokalno-instrumentalne, dobrze się czuje w tej materii dźwiękowej. Wczoraj z solistami, chórem kameralnym (przygotowanie Piotr Piwko), takąż orkiestrą i organami poprowadził Salve Regina g-moll Józefa Haydna i Completorium Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. Oba utwory pod jego batutą zabrzmiały szlachetnie i świeżo. Znane mi niemal na pamięć Completorium dzięki odpowiedniemu zróżnicowaniu temp, w pełnej zgodzie z charakterem muzyki, zyskało nowe, znacznie bardziej interesujące oblicze. Ale nie wrażliwość muzyczna dyrygenta należycie odebrana przez artystów Filharmonii była wczoraj zaskoczeniem, ale jakość śpiewaków wykonujących partie solowe. Oto na estradzie Filharmonii stanęli (z jednym wyjątkiem) studenci Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie. Jak się okazało, artyści obdarzeni nie tylko ciekawymi głosami ale i sporą już wiedzą jak z tych głosów korzystać. W Salve Regina w kwartecie solistów słuchaliśmy Moniki Glazar, Zuzanny Kozłowskiej, Bartłomieja Chorążego (to ten wyjątek, od kilku lat już absolwent krakowskiej uczelni, na co dzień chórzysta Filharmonii) i Macieja Cetnarskiego. W Completorium w wymienionym kwartecie Zuzannę Kozłowska zastąpiła Klaudyna Nitkiewicz. Z ciekawością i radością słuchałam młodych, pięknych głosów, a cały koncert był spotkaniem z uroczą muzyką w dobrym wykonaniu. PS. Ze smutkiem przyjęłam wiadomość o przedwczesnej śmierci Kaja Bumanna, dyrygenta który dobrze się zapisał w pamięci i bywalców Filharmonii i miłośników Opery.