październik 2023 – Strona 2 – Anna Woźniakowska

KRZYSZTOF MEYER – JUBILAT

1 października 2023 Anna Woźniakowska 0

Sobotni koncert abonamentowy Filharmonii miał odświętny charakter. Osiemdziesiąte urodziny obchodził Krzysztof Meyer, urodzony i wykształcony w Krakowie kompozytor, pedagog i publicysta. Nim zabrzmiała muzyka, Jubilat uhonorowany został przez Marszałka województwa małopolskiego Krzyżem Małopolski, a przez Prezydenta Krakowa – Odznaką Honoris [ Czytaj dalej… ]

Pamięć ludzka jest zawodna, doświadczenie muzyczne – jednostkowe i ulotne. Jak je zatrzymać? Nie da się zwerbalizować wywołanych muzyką wzruszeń, ale kilka zdań zanotowanych po koncercie pozwala przynajmniej zdokumentować ich zaistnienie. Czasem te notatki wywołują oddźwięk, odezwie się ktoś, kto podobnie zareagował na słuchaną muzykę. Rodzi się wtedy poczucie wspólnoty. Czasem rozlegnie się głos przeciwny i wtedy trzeba przeanalizować swoje wrażenia.  
Nie bez znaczenia jest także prosty zapis kronikarski – co, gdzie, kiedy... Może kiedyś przyda się do uzupełnienia kreślonego przez kogoś obrazu naszego życia muzycznego?

GOŚCIE Z MORAW

I znów ciekawa orkiestra na filharmonicznej estradzie w ramach festiwalu „Szymanowski / Polska / Świat”. Tym razem Orkiestra Filharmonii Morawskiej z Ołomuńca pod dyrekcją Zsolta Hamara. W programie Uwertura koncertowa E-dur op. 12 Karola Szymanowskiego, Koncert fortepianowy g-moll op. 33 Antonina Dvořáka i I Symfonia H. 289 Bohuslava Martinů. I znów podziw dla muzycznej dyscypliny, dobrego rzemiosła i równie interesującej muzykalności. Może jedynie początek Uwertury Szymanowskiego wydał mi się za hałaśliwy i jaskrawy (po szlachetnym brzmieniu poznańskich dętych). Dalej wszystko było już świetne. A prawdziwym popisem orkiestry i dyrygenta była Symfonia Martinů. Cóż to za ciekawa muzyka, pełna zaskoczeń, przesycona neoklasyczną energią a zarazem niemal impresjonistyczną feerią barw. Ileż w niej radości i powagi zarazem. I jak to było zagrane! Niech żałują wszyscy, którzy nie słyszeli. Bo prędko już nie usłyszą. Bohuslav Martinů za rzadko gości na naszej estradzie. Przyznam się, że chyba po raz pierwszy słuchałam Koncertu fortepianowego g-moll Antonina Dvořáka, jedynego jaki wyszedł spod ręki czeskiego mistrza. To obszerne dzieło w którym pobrzmiewa i tradycja beethovenowska (I temat Allegro agitato), i echa chopinowskiej muzyki, i – jak to u Dvořáka – odniesienia do muzyki ludowej. A wszystko to pięknie się splata w interesującą całość. Wykonawca partii solowej był Marek Kozák, pianista o świetnym warsztacie i szlachetnym, zróżnicowanym dźwięku. Po wysłuchaniu jego interpretacji polubiłam Koncert g-moll Dvořáka i tylko zastanawiam się dlaczego pianiści tak rzadko po niego sięgają. Przecież to kawał dobrej muzyki i jest się czym popisać. A swoją klasę Marek Kozák potwierdził zagranym na bis mazurkiem Chopina. Te dwa wieczory, czwartkowy i piątkowy, były pięknym otwarciem i festiwalu i jubileuszowego, osiemdziesiątego sezonu artystycznego naszej Filharmonii. Oficjalna inauguracja jeszcze przed nami.
CIEKAWA INAUGURACJA

Tegoroczna, piąta już edycja festiwalu Szymanowski / Polska / Świat” rozpoczęła się wczoraj gościnnym występem Orkiestry Filharmonii Poznańskiej pod dyrekcją jej szefa artystycznego a zarazem I dyrygenta gościnnego Filharmonii Krakowskiej Łukasza Borowicza. Już to budziło zainteresowanie słuchaczy, bo poznańscy artyści po raz pierwszy gościli w Krakowie. Jeszcze większa ciekawość budziła solistka. Bomsori Kim była przed ośmioma laty sensacją XV Międzynarodowego Konkursu im. H. Wieniawskiego (II nagroda, nagroda krytyków i dziewięć nagród specjalnych). Potem zachwyciła krakowian jako kameralista grając z Rafałem Blechaczem sonaty m.in. Mozarta i Szymanowskiego. Teraz wracała pod Wawel z Koncertem skrzypcowym Ericha Korngolda. Wczorajsza inauguracja festiwalu była też oryginalna z tego względu, że jej program nie zawierał żadnego utworu patrona imprezy (zwrócił mi na to uwagę kolega po piórze, Lech Czapliński). Słuchaliśmy Uwertury na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz, wspomnianego już Koncertu Korngolda i Symfonii F-dur „Polonii” Emila Młynarskiego. Było to więc raczej zaprezentowanie ideowej obecności Szymanowskiego w twórczości kolejnego pokolenia polskich twórców czego przykładem był utwór Bacewiczówny oraz przypomnienie gruntu na jakim rozwijała się muzyka Karola z Atmy. Łukasz Borowicz z poznańską Filharmonią pracuje od lat. Było to wczoraj słychać i widać. Współpraca dyrygenta z zespołem była niemal idealna. Poznańska orkiestra to zespół świetnie zgrany, na estradzie skupiony, bardzo dobrze muzykujący co uwidoczniło się już w pierwszych taktach błyskotliwie zgranej Uwertury Grażyny Bacewicz, a potwierdzenie znalazło w trakcie całego wieczoru. Przyznam się, że zazdrościłam poznaniakom szlachetnego, bogatego w odcienie dynamiczne, bezbłędnego intonacyjnie brzmienia waltorni. Bomsori Kim w Koncercie Korngolda raz jeszcze udowodniła swe mistrzostwo. Wraz z orkiestrą stworzyła prawdziwą kreację artystyczną (szczególnie w II i III części utworu). Na bis zachwyciła brawurowym Kaprysem Polskim Bacewiczówny. Symfonia F-dur Młynarskiego coraz częściej gości na naszych estradach zadając kłam stwierdzeniu, że na przełomie XIX i XX wieku w polskiej muzyce symfonicznej nie działo się nic ciekawego. Pod batutą Łukasza Borowicza słuchaliśmy wczoraj utworu napisanego z doskonałą znajomością warsztatu, z wyśmienitym zmysłem dramatycznym i bogatą inwencją twórczą. Kompozytor wykształcony u Rimskiego-Korsakowa, doskonale znający zdobycze niemieckiego późnego romantyzmu wykorzystał w swym dziele pełnię możliwości orkiestry. A stworzenie dramatycznej muzycznej opowieści z tak błahego tematu jak krakowiak „Albośmy to jacy tacy” uważam za prawdziwe mistrzostwo.
OSTATNIE KONCERTY

W sobotę 31 sierpnia koncertem orkiestry Filharmonii zakończył się 49. Międzynarodowy Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie”. Od lat rozlegają się głosy podważające zasadność organizowania imprezy ale tegoroczna jej edycja udowodniła że jest ona bardzo potrzebna. Świadczyła o tym najlepiej frekwencja na koncertach. Prawie wszystkie w których uczestniczyłam (a wysłuchałam niemal kompletu) odbywały się w szczelnie wypełnionych wnętrzach, a wśród publiczności znaczną jej część stanowili zagraniczni turyści. To ważne w chwili gdy szuka się sposobu na uwolnienie Krakowa od hord szukających od Wawelem jedynie alkoholowych doznań. Nieprawdą jest że bez nich krakowska turystyka padnie. Hotelarzom i restauratorom pomogą imprezy kulturalne takie jak „Muzyka w Starym Krakowie”. Nie mogłam niestety być na piątkowym koncercie Elżbiety Stefańskiej i Mariko Kato-Shioy’i na krużgankach klasztoru oo. franciszkanów, który został uznany za jedną z najważniejszych imprez festiwalowych. Znaczącym był także wcześniejszy, czwartkowy koncert zespołu Triplum w Bazylice na Skałce. Czterej śpiewacy: Piotr Piwko, Piotr Windak, Maciej Michalik i Michał Zarzycki zaprezentowali Mszę „Te Deum laudamus” Krzysztofa Borka, jednego z pierwszych prepozytów katedralnej kapeli Rorantystów. Części mszalne dzielili śpiewami chorałowymi oraz odpowiednio dobranymi utworami Cypriana Bazylika, Wacława z Szamotuł, Jakuba Lubelczyka, Jerzego Libana oraz kompozycjami anonimowymi. Stworzyli w ten sposób spójną całość o ciekawej dramaturgii i zróżnicowanym nastroju. A udana interpretacja pozwoliła cieszyć się muzycznym bogactwem szesnastowiecznej polskiej muzyki. W sobotę finałowy koncert festiwalu poprowadził Alexander Humala. Rozpoczął Oktetem na instrumenty dęte Igora Strawińskiego, dziełem neoklasycznym, pełnym muzycznego dowcipu, trudnym dla wykonawców choćby ze względu na częste zmiany metrum. Podziwiając utwór Strawińskiego odczuwałam jednak pewien niedosyt wynikający z braku – chwilami – właśnie idealnej precyzji koniecznej dla oddania uroku tej muzyki. 30 września bieżącego roku Krzysztof Jakowicz kończy 85 lat. Jest chyba jedynym skrzypkiem który w tym wieku jeszcze koncertuje. A jak gra, mogliśmy się przekonać w sobotę słuchając w jego wykonaniu Koncertu A-dur KV 219 Mozarta. W kontakcie z Krzysztofem Jakowiczem na estradzie urzeka przede wszystkim jego radość muzykowania. Nikt tak jak on nie cieszy się muzyką i ta radość udziela się słuchaczom. A poza tym niezmiennie urzeka jego wrażliwość muzyczna. Jeśli dodać do tego precyzję intonacji to powiedzieć można, że jest to swoisty fenomen muzyczny. Oczywiście w zestawieniu z brzmieniem orkiestry, która pod batutą Alexandra Humali partnerowała artyście, chwilami brzmienie skrzypiec w I części Koncertu mogło wydawać się zbyt nikłe, ale nie umniejszało to w niczym dobrego wyrazu całości dzieła. A kto odczuwał niedosyt, mógł zachwycić się brzmieniem skrzypiec w zagranym na bis Largu z jednej z Fantazji Telemanna poświęconym zmarłemu niedawno Jackowi Berwaldtowi. A temperamentem porywał artysta w również zagranych na bis dwóch ludowych miniaturach Panajota (Pancza) Bojadżijewa. W drugiej części wieczoru zabrzmiała IV Symfonia Johannesa Brahmsa. Alexander Humala poprowadził dzieło z dużą ekspresją i z dobrym wyczuciem niełatwej dramaturgii utworu. Z każdą kolejną częścią Symfonii e-moll wykonanie wciągało słuchacza w jedyną w swoim rodzaju gęstą aurę emocjonalną muzyki Brahmsa. Finałowa passacaglia była ukoronowaniem tej interesującej interpretacji i zarazem pięknym akcentem końcowym całego festiwalu.